Sportletsels
Met de stijgende populariteit van sportbeoefening stijgt ook het aantal sportletsels. Sportletsels delen we op in overbelastingsletsels van pezen en gewrichten enerzijds en traumatische sportletsels zoals spierscheuren, kruisband– en meniscusscheuren, breuken… anderzijds.
Zie andere tabbladen voor meer info.
Om me verder te specialiseren in sportletsels van de knie deed ik een visiting fellowship in de Fowler Kennedy sports medicin clinic in London Ontario en een fellowship in het AZ Monica in Antwerpen, waar zeer veel sportletsels van de knie worden behandeld.
Tevens ben ik aangesteld clubarts van K.F.C. Merelbeke en clubarts van korfbalclub K.C. Floriant Merelbeke (eredivisie). Als lid van de medische staf sta ik ter beschikking van alle clubleden en ben ik eerste aanspreekpunt voor opgelopen sportletsel.
Verdere informatie over knieletsels vindt u bij de knie.
Overbelastingsletsels zijn letsels die langzaam ontstaan en vaak chronisch zijn. Het is een reactie van het lichaan tegen constante fysiologische stress zonder voldoende hersteltijd.
Typische voorbeelden van overbelastingsletsels zijn achillespeesontsteking, scheenbeenvliesontsteking, iliotibiale bandsyndroom (“lopersknie”), fascitis plantaris (“hielspoor”), tenniselleboog, stressfracturen,…
Bij overbelastingsletsels is het belangrijk om – naast de diagnose en de behandeling van het letsel zelf – ook te identificeren welke factoren het letsel uitlokken. Die factoren kunnen zowel intrinsiek als extrinsiek zijn.
- Intrinsieke factoren zijn factoren die verband houden met de persoon, bijvoorbeeld gewicht, statiekafwijkingen (O-benen versus X-benen), eerdere trauma’s, persoonlijk bewegingspatroon, voetafwijkingen (platvoeten versus holvoeten)…
- Extrinsieke factoren zijn factoren die betrekking hebben op enerzijds de omgeving, bijvoorbeeld ondergrond, weersomstandigheden… en anderzijds op het trainingsschema, bijvoorbeeld opbouw, frequentie, recuperatietijd… Zo kan een te snelle of te intense hervatting na inactiviteit een overbelastingsletsel veroorzaken.
In het revalidatieprogramma, onder begeleiding van een kinesist, moet specifieke aandacht uitgaan naar letselpreventie in de toekomst.
Preventie speelt een belangrijke rol in het vermijden van overbelastingsletsels. Overgewicht en te frequent gebruik van een brace zijn te vermijden. Een brace verbetert de situatie weliswaar acuut en kan daarom aangewezen zijn om een korte periode te overbruggen, maar doordat de brace ondersteunt, worden de spieren van het eigen lichaam minder getraind met verzwakking tot gevolg.
Op lange termijn is het dus van belang om bij een overbelastingsletsel de oorzaak aan te pakken. Daarom werk ik op indicatie samen met het CTRL-HEALTH center, waar gespecialiseerde onderzoeken kunnen worden uitgevoerd, zoals een Dexa-scan, loop- en ganganalyses en inspanningstesten. Er wordt ook voedingsadvies op maat aangeboden.
Voor de acute behandeling van een overbelastingsletsel gelden de volgende algemene principes:
- Sportactiviteiten afbouwen of een tijdelijke sportstop
- Uitlokkende activiteiten vermijden
- Intrinsieke en extrinsieke factoren aanpakken
- Specifieke diagnosegerichte behandeling en sportspecifieke revalidatie bij een kinesist
- Pijnstillende en ontstekingswerende medicatie
- Regelmatige behandeling met ijs
Als het overbelastingsletsel niet onder controle komt met een behandeling op basis van bovenstaande principes alleen, dan kan aanvullend ook nog één of meerdere inspuitingen met cortisone, hyaluronzuur of PRP (platelet rich plasma) gegeven worden, naargelang de aard van het letsel. Deze inspuitingen kunnen een behandeling op basis van de algemene principes echter niet vervangen.
Traumatische sportletsels zijn letsels die het gevolg zijn van een acuut trauma. Er zijn twee types traumatische sportletsels te onderscheiden: breuken enerzijds en letsels van de weke delen anderzijds.
Breuken in het dagelijkse leven zijn meestal het gevolg van een val. Tijdens het sporten zijn ze meestal het gevolg van een slecht contact tussen twee spelers bij contactsporten. Afhankelijk van de energie die hiermee gepaard gaat kan het gaan om een eenvoudige of een complexe breuk. Meer informatie over breuken en een aantal animatievideo’s vindt u terug bij traumatologie.
In tegenstelling tot breuken is bij sportletsels van de weke delen contact niet noodzakelijk. Zo ontstaat een voorste kruisbandruptuur of meniscusscheur van de knie bijvoorbeeld vaak door een draaibeweging te maken met de voet gefixeerd op de grond, zonder dat een medespeler in de buurt is. Andere vaak voorkomende traumatische sportletsels zijn bijvoorbeeld een achillespeesruptuur, kuitspierscheur, scheur van de bicepsspier of hamstring…
Platelet Rich Plasma (PRP-)therapie is een specifieke behandeling waarbij bloed van het eigen lichaam wordt gebruikt om chronische ontstekingen in pezen en gewrichten te behandelen.
De behandeling wordt gebruikt voor langdurige peesontstekingen (vb. tenniselleboog, achillespees, jumpers knee) die niet verdwijnen met een klassieke behandeling. In welbepaalde gevallen kan PRP-therapie ook ingezet worden bij de behandeling van artrose.
- De behandeling
Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat groeifactoren een belangrijke rol spelen in het genezingsproces van peesontstekingen. Groeifactoren zijn onder meer aanwezig in ons bloed.
Groeifactoren moeten geoogst worden vooraleer ze kunnen worden toegediend. Hiervoor wordt een kleine hoeveel bloed afgenomen, te vergelijken met een bloedafname bij de huisarts. Dit bloed wordt vervolgens in een specifiek ontworpen certifuge geplaatst die de verschillende bloedcellen van elkaar afscheidt en de bloedplaatjes isoleert. Hierdoor wordt de concentratie van groeifactoren in het bloed tot acht keer hoger. Door de bloedplaatjes met groeifactoren lokaal in te spuiten op de plaats van het letsel wordt het natuurlijke vermogen van ons lichaam om zichzelf te herstellen gestimuleerd en wordt de kans op genezing van het chronische peesletsel ook veel groter.
- Voorbereiding op de behandeling en nazorg
Van twee weken vóór de behandeling tot één week na de behandeling met PRP mag u geen bloedverdunners of ontstekingsremmers innemen want deze medicatie kan het effect van de groeifactoren tenietdoen.
De inspuiting met PRP kan een bloeduitstorting of lokale pijn veroorzaken, die soms gepaard gaat met een verminderde beweeglijkheid van het nabijgelegen gewricht. Zo kan een inspuiting in de kniepees een minder mobiele knie veroorzaken. Deze klachten zijn echter van voorbijgaande aard en lossen spontaan op met een paar dagen rust. Bij de behandeling van een peesontsteking in de onderste ledematen voorziet u best krukken om de eerste dagen na de inspuiting voldoende rust te kunnen houden.
- Mogelijke complicaties
Er kunnen twee complicaties optreden, die eigen zijn aan elke naaldenprik. Ten eerste bestaat het risico dat er een zenuw wordt geraakt, met tijdelijke of blijvende zenuwpijn tot gevolg. Daarnaast bestaat er ook een kans op infectie. Beide complicaties komen echter uiterst zelden voor.
- Kostprijs
PRP-therapie kan niet tijdens een gewoon consultatiegesprek worden gegeven omdat deze behandeling de nodige voorbereiding vraagt. U moet hiervoor een specifieke afspraak maken.
De behandeling wordt momenteel niet terugbetaald door de ziekteverzekering. Dat betekent dat de kost voor de bloedafname, het centrifugeren en de inspuiting met groeifactoren volledig ten laste is van de patiënt. De consultatie wordt wel deels terugbetaald door de ziekteverzekering. De concrete kostprijs wordt vooraf met u besproken. Het is immers mogelijk dat er meerdere inspuitingen worden geadviseerd.
Medische begeleiding op maat van de startende of gevorderde sporter.
Wie sport, is fitter, heeft gemiddeld meer gezonde levensjaren en extra levenskwaliteit.
Het Sportcentrum AZ Jan Palfijn Gent biedt kwalitatieve sportgeoriënteerde zorg aan voor iedereen die aan sport doet of meer en beter wil bewegen.
Zowel de recreant als de competitiesporter kan er terecht om op een medisch verantwoorde manier zijn/haar persoonlijke sportdoelen te behalen.
Uniek aan het Sportcentrum AZ Jan Palfijn Gent zijn de brede medische expertise, de laagdrempeligheid en tariefzekerheid.
Je kan in het centrum o.a. terecht voor:
- Sportmedische keuring, preventief sportmedisch geschiktheidsonderzoek
- Behandeling van sportblessures en begeleiding naar sporthervatting na blessures
- Inspanningstesten met ECG en VO2 max bepaling, cardiologisch nazicht
- Voorschrift voor sportsteunzolen/aangepast sportschoeisel
Je kan het centrum contacteren op eigen initiatief of op verwijzing van je behandelend arts. Wie op eigen initiatief komt, krijgt altijd eerst een gesprek met de sportarts die met jou overlegt wat de volgende stap is.
Het sportcentrum werkt volgens de huidige wetenschappelijke richtlijnen en de aanbevelingen van de overheid. Door het multidisciplinair aanbod binnen het AZ Jan Palfijn-ziekenhuis kunnen onderzoeken of behandelingen gebundeld worden waardoor de wachttijd beperkt wordt. Alle medische expertise is aanwezig ‘onder één dak’ zodat snelle en transparante communicatie mogelijk is voor de meest optimale sportgeoriënteerde zorg.
Het sportcentrum beschikt over een uitgebreid team aan sportspecialisten binnen de volgende domeinen:
– Cardiologie en elektrofysiologie
– Fysische geneeskunde
– Orthopedie
– Pediatrie
– Radiologie
– Kinesitherapie en ergotherapie
Meer informatie vindt u hier
